نهال ها به سه شکل نهال های ریشه عریان ، گلدانی، گونی پیچ جهت كاشت استفاده می شوند:
نهال هایی هستندكه به صورت ریشه لخت وعریان می باشند و در اواخر زمستان و اوایل بهارقبل از بیدار شدن گیاه ازخواب زمستانی از نهالستان بیرون آورده می شوندودرمحل جدید كاشته می شوند.
1. سالم بودن كلیه اندام های درخت و یادرختچه.
2 . عدم انتخاب نهال هایی كه دارای ریشه مرده،خشک و یاخیلی ضخیم هستند.
3 . درهنگام كاشت نباید ریشه ها در هم پیچ خورده باشد.
4 . در پهن برگان دارای تاج متقارن و در سوزنی برگان مخروطی شکل ( در پایین، تاج پهن تر از نوک )
5 . ارتفاع مفید در سوزنی برگان حداقل 1/20 متر یک دست ودرپهن برگان، حداقل 1/80 متر یک دست و درشت و ساقه حداقل دسته شنکش باشد.
اغلب در نهالستان ها موقعی كه نهال ها به اندازه معینی رسیدند آنها را در گلدان (پلاستیکی ، فلزی ، حلبی و... ) می كارند و به این دلیل به اینگونه نهال ،نهالی گلدانی می گویند .مزیت آن نهال ها امکان كشت درتمامی فصول سال ، انتخاب رنگ گل ، میوه قبل از انتخاب نهال می باشد .
1 . سالم بودن كلیه اندام های درخت و یادرختچه
2 . عدم انتخاب نهال هایی كه ریشه از سطح خاک یا سوراخ های زیرگلدان بیرون آمده باشد.
3 . عدم انتخاب نهال هایی كه میزان شاخ و برگ آن نسبت به مقدار ریشه متناسب نبوده ویا شاخه های شکسته و خشک شده دارند.
این روش بیشتر برای درختان سوزنی برگ،همیشه سبز و مركبات مثل نهال كاج ، سرو یا پرتغال به علت حساسیت طبیعی این درختان استفاده می شود. دراین روش هنگامی كه این درختان از نهالستان بیرون می آورند تابه جای دیگر انتقال دهند،به خاطر اینکه خاک اطراف ریشه ها پراكنده نشود همان طور نهال را با خاک در داخل كیسه نایلون ، گونی و یا پارچه ای می پیچند.
1 . فاصله كاشت درختان كوچک ودرختچه ها از یکدیگر، 5 متر است.
2 . فاصله كاشت درختان متوسط از یکدیگر، 6 متر است .
3 . فاصله كاشت درختان بزرگ از یکدیگر، 1 متراست.
1 . قطر درخت
2 . ارتفاع درخت
3 . طول ریشه
1 . قطردرخت
2 . حداقل دهانه چاله
3 . حداقل عمق چاله
بعداز تعیین تراكم ، فواصل و عمق كاشت درختان و درختچه ها و همچنین توجه به نکات فوق الذكر عملیات كاشت مطابق مراحل زیر انجام می شود :
1 . تعویض خاک در صورتی كه خاک دارای بافتی نا مناسب باشد استفاده از خاک مرغوب زراعی و اصلاح خاک توصیه می گردد.
2 . ابتدا گودال را حفرو قبل از كاشت ، گودال را آبیاری كنید تا آب جذب خاک شود.
3 . با شیار دادن كناره ها و ته گودال بوسیله چنگک نفوذپذیری خاک را افزایش دهید تا ریشه به آسانی در خاک رشد كند.
4 . سپس درصورتی كه ریشه هامصدوم ویا شکسته شده باشند آنها را با قیچی تیز و استریل، هرس كنید.
5 . قبل ازكاشت نهال بهتر است ریشه را در مخلوطی از 955 لیتر آب + 95 كیلوگرم خاک رس نرم + 0 كیلوگرم كود گاوی پوسیده (حتما" پوسیده) + 300 میلی متر قارچ كش قرار دهید تا اولاً زخمهای ریشه سریعتر ترمیم شود و ثانیاً ریشه های موئین بهتر رشدكند و در مقابل حمله قارچها ضدعفونی شود.
6 . به هنگام خاكبرداری ، خاک سطحی را كه معمولا خًاک مرغوب تری است به طور جداگانه در كنار گودال بریزید و مقدار كافی كود حیوانی پوسیده (اگر پوسیده نبود بهتر است استفاده نشود) را با خاک مرغوب مخلوط نموده و قبل از كاشت نهال این مخلوط را ته گودال بریزید.
7 . نهال را بصورت راست و عمود بر سطح بستركاشت قرار دهید اگر نهال به باد مقاوم نیست از قیم استفاده كنید و آن را نزدیک به مركز گودال و در جهت باد قرار دهید.
8 . با بستن نهال به قیم ( با نخ ) نهال را در مقابل صدمات احتمالی محافظت كنید.
9 . پس از قرار دادن در گودال و ریختن خاک ( خاک دقیقا تا قسمت یقه قرار گیرد ) ، اطراف نهال را كاملاً لگد كنید تا ذرات خاک كاملاً به ریشه های درخت بچسبد و درخت مستقر شود.
10 . ایجاد تشتک جهت آبگیری مناسب.
11 . آبیاری اول بلافاصله بعد از كاشت نهال.
12 . خاک دهی و هوا گیری مجدد پای طوقه در صورتی كه در اثر آبیاری ، خاک پای طوقه نشست كرده و ریشه های افشان عریان گردند.
13 . اطراف تنه نهال رابا مالچ ( شاخ و برگ خردشده، خرده چوب و نیمه پوسیده درختان و ... ) به ضخامت 5 سانتیمتر بپوشانید. ( مالچ برای حفظ رطوبت خاک ، محافظت در برابر نوسانات شدید دمایی ، كنترل علف های هرز مورد استفاده می باشد. ضمناً مالچ نباید با تنه تماس داشته باشد زیرا سبب پوسیدگی می شود )
1 . نیاز آبی ( بعضی از گیاهان آب بیشتر و برخی آب كمتری می خواهند )
2 . سن گیاه
3 . آب و هوای منطقه ( درجه حرارت محیط ،میزان رطوبت ، میزان باد درمنطقه )
4 . طبیعت آب ( كیفیت آب )
5 . طبیعت خاک ( كیفیت آن )
6 . روش آبیاری ( غرقابی ، بارانی ، نشتی ، قطره ای و... )
1 . درخت ونوع ریشه های آن ( ریشه های كم و سطحی ، متوسط ، عمیق )
2 . مدت آبیاری درخاک شنی
3 . مدت آبیاری در خاک لیمونی
4 . مدت آبیاری در خاک رسی