انتخاب بذر متناسب با شرایط اقلیمی

انتخاب بذر :

عوامل زیادی از قبیل جنس خاک ، آب و هوای محل و منظوری که چمن جهت آن ایجاد می شود در انتخاب انواع بذر چمنی کمک خواهند کرد . مثلا در باغات زینتی بایستی بذر طوری انتخاب شوند که چمن حاصله ظریف و لطیف باشد . و در زمین های ورزشی مانند فوتبال و راگبی ( Rugby ) و یا میدان های اسب دوانی که بازیکنان با کفش و اسبان با سم چمن را خواهند کند ، باید بذری انتخاب نمود که ریشه های قوی داشته و به علاوه بازیکنان و اسبها روی آن نلغزند . در انتخاب بذر نه نتها بایستی به این موضوع اهمیت داد که هر یک از بذر انتخابی به حالت طبیعی و وحشی چگونه رشد و نمو می کنند . بلکه این نکته را نیز باید در نظر گرفت که در چمن های مصنوعی در نتیجه چیدن و غلطک زدنهای متوالی ، این بذر به چه شکلی در می آیند ،زیرا این دو عامل ، پنجه زدن نباتات را به کلی تغییر داده و با حالت وحشی اولیه تفاوت زیادی خواهند داشت . به علاوه برخی از نباتات چمنی خوانواده گندمیان فقط در بهار سبز و زینتی بوده در صورتی که برخی دیگر تا زمستان سبز می مانند . بنابراین بهتر است بجای کشت یک نوع بذر ، مخلوطی از چند نوع را مورد استفاده قرار دهند . بعضی از این نباتات ، چمنی ایجاد می کنند به رنگ سبز روشن ، در صورتی که برخی دیگر چمنی با رنگ سبز مایل به آبی تند تولید می نمایند . در نتیجه توصیه می گردد که برای احداث چمن به منظورهای مختلف و مخصوصا در اراضی وسیع ، قبلا با کارشناسان و متخصصین کار آزموده مصلحت نموده و با راهنمائی و صلاح دید ایشان اقدام به عمل گردد . زیرا در غیر این صورت غالبا نتیجه امر منفی و رضایتبخش نخواهد بود .

در اغلب موارد به علت عدم اطلاعات و یا به منظور صرفه جوئی ، بذر نباتات چمنی زیر که از خانواده گندمیان می باشند به طور خالص مورد استفاده قرار می گیرند :

چمنی است که فقط در اراضی نم دار و آب و هوای مرطوب مقاوم و تقریبا دائمی بوده ، در ضمن ، جوانه زدن و رشد سریع داشته ، چیدن را به خوبی تحمل می نماید .

واریته ای است که از نوع اصلی خود بیشتر دائمی و قوی بوده ، در عین حال نیز ظریف می باشد .

نباتی است دو ساله ، سریع الرشد و فوق العاده قوی که برای ایجاد مراتع مصنوعی موقتی بکار رفته ولی در چمنهای زینتی مصرف چندانی ندارد .

به طوری که در بالا گفته شد نباتات نامبرده فقط در مناطق مرطوب و اراضی نمدار دائمی بوده ، رشد و نمو مناسبی کرده و نتیجه رضایت بخشی می دهند . و چون هنگام احداث چمن های زینتی و یا میادین ورزشی نه تنها بهاء بذر گران تمام می شود ، بلکه مخارج تهیه زمین ، قیمت کود و دستمزد کارگر نیز مبلغ هنگفتی بر می دارد . لذا بهتر و با صرفه تر خواهد بود که به جای Ray-grass های خالص از Lawn – grass ها که مخلوط چند نوع بذر نباتات چمنی می باشند با در نظر گرفتن شرایط آب و هوا و موقعیت محل استفاده گردد.

Lawn – grass چمنی است که قسمت اعظم آن را ( ری گرای انگلیسی ) تشکیل می دهد و چنان که قبلا نیز اشاره گردید ری گرا، نبات ظریف و پر پشتی بوده و به واسطه رشد و نمو سریعی که دارد در سال اول کشت چمن زیبائی ایجاد کرده ، به علاوه از رویش علفهای هرز نیز جلوگیری می نماید . اما در سالهای بعد به تدریج از بین رفته ، به جای آن سایر نباتات چمنی موجود در مخلوط بویژه Fetuques ها و Paturins ها که مدت زیادی برای رشد و نمو کامل خود احتیاج داشته و در عوض گیاهان قوی و مقاومی می باشند سبز می گردند .

در چمنهای ورزشی ، مخصوصا برای گلف (Golf ) که باید زمین مانند روی میز بازی بیلیارد (Billard ) صاف و یکنواخت باشد ، نبایستی در مخلوط Lawn – grass ، دانه های (ری گرا ) داخل گردند .

انتخاب انواع نباتات چمنی:

نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی خشک .

نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی مرطوب .

نباتات چمنی خانواده گندمیان برای محلهای سایه دار .

دو نوع اخیر با وجود این که به خوبی در سایه رشد و نمو می نمایند ، چون چمن خشنی می باشند لذا کمتر مصرف می گردند .

نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی کنار دریا .

اخیرا در کشور خودمان نیز بذر چمن مرغوبی به نام چمن مخملی نطنز که از خانواده گندمیان می باشد تهیه گردیده و به فروش می رسد . این بذر اگر خالص و بدون افت باشد برای اغلب استانهای سردسیر کشور و یا نقاطی که تابستان نسبتا گرمی دارند ، مانند تهران و اطراف آن بهتر و مناسب تر از بذر خارجی بوده و چمن حاصله نیز کاملا مقاوم و زیبا می باشد .

تمام نباتات چمنی مذکوره در بالا متعلق به خانواده گندمیان بوده و در بعضی موارد ، مخصوصا وقتی خاک بی اندازه خشک باشد بذر برخی از نباتات چمنی خانواده بقولات را بدانها اضافه می نمایند . نوعی که بیش از همه در تمام اراضی ، حتی بینهایت خشک نیز مصرف دارد عبارت از شبدر خزنده یا سفید (Trifolioum repens L. )می باشد که به فرانسه آن را Trefle rampant می گویند . ولی نباید بذر این شبدر را بیش از دو در صد وزن مجموع بذر گندمیانی که کاشته می شوند به مخلوط اضافه نمایند ، زیرا اگر مقدار آن زیاده از حد باشد در مدت کمی رشد و نمو زیادی نموده و تمامی چمن را فرا خواهد گرفت . برگهای شبدر خزنده در مواقع خشکی نیز بحالت سبز باقی می مانند ولی چون رطوبت را زیادتر از نباتات چمنی خانواده گندمیان در خود نگه می دارند ، بدین جهت در میدانهای ورزشی باعث لغزندگی زمین می گردند .

بذر انواع نباتات چمنی خانواده گندمیان که در مخلوطی از بذر چمن داخل می شوند همگی به یک اندازه و درشتی نیستند .

موقع خرید بذر چمن باید دقت شود ، که اولا تناسب اختلاط بذر مختلفه در آن متناسب با زمین و آب و هوای محل و منظور از ایجاد چمن باشد . ثانیا بذر کاملا تمیز و تقریبا بدون افت بوده ، عاری از هر گونه دانه های خارجی و مضر باشند .

مقدار بذر در واحد سطح :

معمولا سه کیلوگرم از بذر چمن مرغوب ( لاون گرای ) محتوی ۸۰% ( ری گرای انگلیسی ) برای یک آر (۳۰ گرم در متر مربع ) کافی خواهد بود . ولی اگر مخلوط به مقدار کمتری ( ری گرا ) داشته و یا سایر انواع مخلوط با (ری گرا ) ، دانه ریز باشند می توان میزان نامبرده در بالا را به نصف تقلیل داد . و هر گاه بذر بطور خالص ، (ری گرای انگلیسی ) بوده و یا بذر پاشی با دست انجام گیرد و بذرکار نیز کاملا آشنا به عمل نباشد ، بهتر است میزان بذر در آر به ۶ کیلوگرم (۶۰ گرم در متر مربع ) ترقی داده شود . اغلب مشاده می گردد که باغبانان ایرانی برای چمن کاری، میزان بذر را در متر مربع از ۶۰ گرم زیادتر و تا حدود ۱۰۰ گرم نیز مصرف می نمایند . دلیلی را که برای این کار می توان ذکر نمود ، اولا ناخالصی بذر و ثانیا عدم توجه کافی برای تهیه زمین جهت کشت می باشد .